Door de arbeidsmarktkrapte komt de uitvoering van publieke taken zoals zorg, onderwijs, kinderopvang en veiligheid in de knel. Om hieraan het hoofd te bieden zijn volgens de Sociaal-Economische Raad (SER) drastische maatregelen nodig. Het gerichter sturen op verbetering van productiviteit en kwaliteit in de (semi)publieke sectoren kan een belangrijke bijdrage leveren om de arbeidskrapte tegen te gaan. De sturing op productiviteit moet volgens de SER een veel meer centrale plaats in het beleid krijgen, evenals het rapporteren over de opbrengsten ervan in de verantwoording. Het benchmarken van prestaties en kwaliteit is daarbij een belangrijk instrument. De SER adviseert hierop stevig in te zetten en verwijst naar enkele goede initiatieven op dit gebied, zoals de trendmonitors van IPSE Studies waarin de productiviteitstrends in kaart worden gebracht en waarmee publieke organisaties en sectoren zich onderling kunnen vergelijken. Volgens de SER verdienen de resultaten van deze analyses meer aandacht en zouden zij ook in de jaarlijkse verantwoording van de publieke middelen expliciet aan de orde moeten komen.

Meer info over dit SER-advies is hier te vinden.

Het dashboard TrendsinUitvoeringsorganisaties.nl (TiU) is geactualiseerd met de cijfers over 2021. Het TiU-dashboard brengt de langetermijnontwikkeling van de productiviteit van een aantal belangrijke uitvoeringsorganisaties in beeld via toegankelijke en interactieve grafieken. Naast de productiviteitstrends toont TiU de onderliggende trends in kosten, geleverde diensten en producten en de kwaliteit daarvan. Ook biedt het dashboard zicht op beleidsmatige en maatschappelijke ontwikkelingen die mogelijk van invloed zijn geweest op de productiviteitstrends.

De productiviteit van de rechterlijke macht en het gevangeniswezen is in 2020 aanzienlijk gedaald. Dit is waarschijnlijk voor een belangrijk deel toe te schrijven aan de uitbraak van de coronapandemie. Door de coronamaatregelen daalt het aantal afgehandelde rechtszaken en de instroom van gedetineerden, terwijl de kosten blijven doorlopen en zelfs nog wat toenemen. De prestaties van de politie lijken minder door de pandemie te zijn beïnvloed, al is ook hier sprake van een (licht) dalende productiviteit. Dit blijkt uit de nieuwste cijfers van de monitor TrendsinPubliekesector.nl (TiPS).

Uit de nieuwste cijfers van de monitor TrendsinPubliekesector.nl (TiPS) blijkt dat de uitbraak van de coronapandemie in het hoger onderwijs (hoger beroepsonderwijs en wetenschappelijk onderwijs) een positief effect heeft gehad op de productiviteit. Deze groei is vooral te danken aan de toename van het aantal studenten, o.a. doordat middelbare scholieren in 2020 geen centraal eindexamen hoefden te doen. In de productiviteit van de andere onderwijssectoren treedt tussen 2019 en 2020 weinig verandering op.

Productiviteitsontwikkeling UWV, 2002-2021 (indexcijfers: 2002 =100)

Het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) behoort tot de groep best presterende uitvoeringsorganisaties van ons land. Het UWV, dat zich onder andere bezighoudt met het verstrekken van WW- en WAO-uitkeringen, is er de afgelopen decennia in geslaagd om de uitvoeringskosten per klant steeds verder te verlagen. Daardoor heeft de organisatie in de loop der jaren een flinke productiviteitswinst weten te boeken. Tegelijkertijd is ook de kwaliteit van de dienstverlening van het UWV op diverse punten vooruitgegaan.

Dit blijkt uit de nieuwste cijfers van het dashboard TrendsinUitvoeringsorganisaties.nl (TiU).
Het TiU-dashboard, een initiatief van IPSE Studies, brengt de langetermijntrends van de prestaties van een aantal belangrijke uitvoeringsorganisaties in beeld.

De verantwoording over de geleverde producten en diensten laat bij veel uitvoeringsorganisaties te wensen over. In de jaarverslagen en andere openbare bronnen ontbreken vaak allerlei gegevens die nodig zijn om de ontwikkeling van de prestaties van de organisaties over meerdere jaren goed in beeld te krijgen. Hierdoor is er weinig zicht op het functioneren van deze uitvoeringsorganisaties op de langere termijn, met name op het gebied van productiviteit en doelmatigheid. Dat beperkt de mogelijkheden tot sturing hierop.

Deze constatering volgt uit de ‘Quick scan uitvoeringsorganisaties’ van IPSE Studies. Met deze quick scan zijn de mogelijkheden verkend het dashboard TrendsinUitvoeringsorganisaties.nl (TiU) uit te breiden met de productiviteitstrends van diverse andere uitvoeringsorganisaties. Na een voorselectie op basis van de omvang en leeftijd van de organisatie is de databeschikbaarheid van 21 uitvoeringsorganisaties geïnventariseerd.

Het afgelopen decennium heeft het Nederlandse funderend onderwijs een opvallende productiviteitsdaling laten zien. Volgens Jos Blank en Alex van Heezik is een verkeerde beleidsfilosofie de hoofdschuldige. Door serieus werk te maken van haar grondwettelijke taken, kan de overheid in het funderend onderwijs nog fors bezuinigen en tegelijkertijd het lerarentekort oplossen.

Lees hier het volledige artikel.

Als je goed wil verdienen moet je vooral niet in de publieke sector gaan werken. In het bedrijfsleven is de beloning veel beter en die verschillen in beloning nemen in de loop van de tijd alleen maar toe.

Een veelgehoord verhaal, maar klopt dat eigenlijk wel? Jos Blank en Alex van Heezik zochten het uit.

Lees hier het volledige artikel op Platform O.

De SER heeft geconstateerd dat de productiviteit in grote delen van maatschappelijke sectoren is gedaald. Ten opzichte van de markt is de mate van vernieuwing of innovatie beperkt. Vernieuwend en slimmer werken komen onvoldoende van de grond. Bovendien is er sprake van een hoge (ervaren) regeldruk.

De SER-commissie die adviseert over de personeelstekorten in maatschappelijke sectoren ging vandaag in gesprek met een aantal experts en praktijkdeskundigen. In die hoedanigheid schoof ook Jos Blank aan bij dit rondetafelgesprek om van gedachte te wisselen over productiviteitsverbetering in de maatschappelijke sectoren zorg, onderwijs, veiligheid, rechtspraak en kinderopvang.

De gemiddelde jaarlijkse productiviteitsgroei van acht grote uitvoeringsorganisaties tussen 1998 en 2020 laat een wisselend beeld zien. Bij het Centraal Bureau voor de Statistiek, de Immigratie- en Naturalisatiedienst en de Sociale Verzekeringsbank is sprake van een substantiële productiviteitsgroei. Bij het Kadaster, de Rijksdienst voor het Wegverkeer en Rijkswaterstaat is de jaarlijkse groei gering. Het Centraal Justitieel Incassobureau en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers kennen zelfs een negatieve ontwikkeling. Dit zijn de belangrijkste conclusies uit een rapport van IPSE Studies over de staat van uitvoering in Nederland.