Martin Sommer (publicist, columnist) spreekt met econoom Jos Blank (IPSE Studies, TU Delft) over de crisis in de publieke dienstverlening. In het interview staan zij stil bij de permanente neiging van de overheid om ieder probleem met geld op te lossen, de steeds verdergaande schaalvergroting, de mythe dat kwaliteit alleen met geld te kopen is en dat het neoliberalisme de schuld van alles is.

Kijk hier het interview bij De Nieuwe Wereld TV.

De personeelstekorten zijn in veel sectoren nog altijd groot. Ook de publieke dienstverlening, zoals de zorg, het onderwijs en het openbaar bestuur, heeft last van een nijpend personeelstekort. Een doelmatige inzet van personeel kan helpen de last te verlichten, zo blijkt uit onderzoek van het Instituut voor Publieke Sector Efficiëntie Studies. Op basis van een analyse van de doelmatigheid van de dienstverlening van gemeenten op het taakveld bestuur en ondersteuning in 2021 concluderen de onderzoekers dat gerichte sturing op bepaalde personeelskenmerken een bijdrage kan leveren aan het verbeteren van de efficiency van de dienstverlening op dit taakveld. Zo wijzen de resultaten erop dat hogere uitgaven voor het opleiden van personeel en het terugdringen van het aandeel vast personeel kan zorgen voor een doelmatiger dienstverlening.

Op 30 november 2023 gaf Jos Blank een lezing voor het Institute of Public Finance met als onderwerp ‘Productivity and efficiency of Dutch central government departments in the period 2012–2019’.

De lezing was gebaseerd op het artikel Productivity and efficiency of central government departments: a mixed-effect model applied to Dutch data in the period 2012-2019, dat hij schreef samen met Alex van Heezik en Bas Blank en dat werd gepubliceerd in Journal Public Sector Economics.

De opname van de lezing is hier terug te zien.
De presentatie is hier te downloaden.

In het Journal of Public Sector Economics verscheen ons artikel over de doelmatigheid van kerndepartementen in Nederland.

Lees hier het volledige artikel.

In het IZA staat te lezen dat de zorg nu eindelijk echt een begin moet maken met het vooropstellen van de maatschappelijke vraag. Analyse van de ziekenhuiszorg in de afgelopen twintig jaar laat echter zien dat de groei juist daar plaatsvindt waar de maatschappij haar niet nodig heeft.

Lees hier het volledige artikel van Pierre de Winter op skipr.nl

Uit onderzoek van IPSE Studies naar de kosten en prestaties van de jeugdzorg in 352 gemeenten in 2021 blijkt dat er tussen gemeenten grote verschillen bestaan in de kostendoelmatigheid van de jeugdzorg. Sommige gemeenten kunnen dezelfde diensten verlenen tegen slechts de helft van de huidige kosten. Ook voor veel andere gemeenten lijkt een kostenbesparing op de jeugdzorg mogelijk. Gemiddeld over alle gemeenten bedraagt de kostendoelmatigheid 80 procent. Dit betekent dat een gemiddelde gemeente dezelfde prestaties kan leveren tegen 20 procent lagere kosten.

De productiviteit in de publieke sector neemt al decennialang af, terwijl de kwaliteit niet verbetert – of zelfs verslechtert. Dit is volgens Jos Blank het gevolg van maar liefst drie chronische aandoeningen van het overheidsbeleid: beleidsobesitas, het kwaliteitssyndroom en de schaalkwaal.

Lees hier het volledige artikel.

Het essay Overheidsbeleid lijdt aan het Münchhausen “by proxy’ syndroom: hoe de Nederlandse overheid al veertig jaar de ziekte van Baumol in de publieke dienstverlening aanwakkert is gratis te downloaden via deze link.

Al decennialang worden er miljarden euro’s belastinggeld verspild in de publieke dienstverlening, vooral in het onderwijs, de zorg en justitie en veiligheid. Belangrijkste oorzaak zijn drie persistente beleidsziekten: obesitas, het kwaliteitssyndroom en de schaalkwaal. Dat is de belangrijkste conclusie uit een reflectie van IPSE Studies op de resultaten van veertig jaar onderzoek naar het functioneren van de publieke dienstverlening in Nederland.

De productiviteit van het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) is in de periode 1998-2021 gemiddeld met 0,4 procent per jaar toegenomen. Dat is ongeveer hetzelfde groeipercentage als van de Nederlandse marktsector in deze periode. De productiviteitsgroei van het CBR blijft wel wat achter bij die van een aantal andere uitvoeringsorganisaties. Dit verschil is onder andere toe te schrijven aan de coronapandemie, waarvan het CBR, meer dan veel andere uitvoeringsorganisaties, grote last ondervond.

Dit blijkt uit de nieuwste cijfers van Trends in Uitvoeringsorganisaties (TiU). De TiU-trendmonitor, een initiatief van IPSE Studies, brengt de langetermijntrends van de prestaties van een aantal belangrijke uitvoeringsorganisaties in beeld.

Uit de nieuwste cijfers van de monitor TrendsinPubliekesector.nl (TiPS) blijkt dat de productiviteit van vier van vijf onderwijssectoren tussen 2020 en 2021 is gedaald. Alleen het wetenschappelijk onderwijs weet een geringe productiviteitsgroei te realiseren. De productiviteitsdaling is vooral toe te schrijven aan de groei van de (reële) kosten. De budgetverruiming met middelen uit het Nationaal Programma Onderwijs speelt hierbij een belangrijke rol. Met het programma komen honderden miljoenen beschikbaar om de gevolgen van de coronapandemie in het onderwijs op te vangen en te werken aan herstel. Of dit tot de gewenste resultaten leidt is onduidelijk.