De SER heeft geconstateerd dat de productiviteit in grote delen van maatschappelijke sectoren is gedaald. Ten opzichte van de markt is de mate van vernieuwing of innovatie beperkt. Vernieuwend en slimmer werken komen onvoldoende van de grond. Bovendien is er sprake van een hoge (ervaren) regeldruk.

De SER-commissie die adviseert over de personeelstekorten in maatschappelijke sectoren ging vandaag in gesprek met een aantal experts en praktijkdeskundigen. In die hoedanigheid schoof ook Jos Blank aan bij dit rondetafelgesprek om van gedachte te wisselen over productiviteitsverbetering in de maatschappelijke sectoren zorg, onderwijs, veiligheid, rechtspraak en kinderopvang.

De gemiddelde jaarlijkse productiviteitsgroei van acht grote uitvoeringsorganisaties tussen 1998 en 2020 laat een wisselend beeld zien. Bij het Centraal Bureau voor de Statistiek, de Immigratie- en Naturalisatiedienst en de Sociale Verzekeringsbank is sprake van een substantiële productiviteitsgroei. Bij het Kadaster, de Rijksdienst voor het Wegverkeer en Rijkswaterstaat is de jaarlijkse groei gering. Het Centraal Justitieel Incassobureau en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers kennen zelfs een negatieve ontwikkeling. Dit zijn de belangrijkste conclusies uit een rapport van IPSE Studies over de staat van uitvoering in Nederland.

De fusie van de Rijksvastgoedorganisaties, waaronder de Rijksgebouwendienst (Rgd) en de Dienst Vastgoed Defensie (DVD), in 2014 heeft de productiviteit van het Rijksvastgoedbeheer geen goed gedaan. Terwijl de productiviteit van de Rgd zich tussen 2000 en 2014 voornamelijk positief ontwikkelt, neemt de productiviteit van het nieuw gevormde Rijksvastgoedbedrijf (RVB) vanaf 2014 alleen maar af. De fusie zelf is waarschijnlijk een van de belangrijkste oorzaken van de negatieve productiviteitsontwikkeling. Dat is belangrijkste conclusie van het onderzoek van IPSE Studies naar de productiviteitsontwikkeling van de RVB en een van zijn belangrijkste voorlopers: de Rgd.

Tussen 2000 en 2019 stijgt de beloning van een gemiddelde werknemer in de sector ziekenhuizen (+150%) sterker dan de beloning van de gemiddelde werknemer in Nederland (+72%). Die sterke groei vindt vooral in het eerste decennium plaats. Vanaf 2015 loopt de gemiddelde beloning in de sector ziekenhuizen enigszins achter bij de beloning van de gemiddelde werknemer in Nederland.